۵ سوال مهم برای شناخت احساسات منفی
زمان تقریبی مطالعه: ۵ دقیقه
همهی ما بعضی روزها با احساسات منفی روبه رو میشیم. گاهی میدونیم چرا این حس به سراغمون اومده، گاهی هم نه. توی زندگی پر سرعت امروز،شاید به نظر بیاد شناخت احساسات منفی خیلی مهم نیست. ممکنه به جای اینکه صبر کنیم و بهشون توجه کنیم، ترجیح بدیم ازشون فرار کنیم و به راهمون ادامه بدیم. حتی شاید ماهها و سالها به همین ترتیب و بدون مشکل به زندگیمون ادامه بدیم، تا اینکه ناگهان احساس میکنیم حالمون خوب نیست. کم کم احساسات منفی و اضطراب رو تجربه میکنیم و زندگیمون مثل قبل پیش نمیره. اینجا میفهمیم که بهتره به جای فرار و نادیده گرفتن احساسات، از سرعتمون کم کنیم، لحظهای مکث کنیم و به دنیای درونیمون نگاه کنیم. با رومود، میتونی این مکث رو تبدیل به فرصتی برای شناخت احساسات منفی بکنی. وقتی که همیشه به افکارمون توجه کنیم و تلاش کنیم تا احساسات منفیمون رو بشناسیم، کم کم نشونههای خوبی رو در زندگیمون میبینیم.
ممکنه احساس کنیم که کمتر استرس داریم و بهتر میتونیم مشکلاتمون رو مدیریت کنیم. برای اینکه بتونیم با احساساتمون هماهنگ بشیم، بهتره چند تا سوال از خودمون بپرسیم. با جواب دادن به این سوالها میتونیم احساسات منفیمون رو بشناسیم و بفهمیم چرا اومدن سراغ ما، انگار که یک آیینه جلوی خودمون بگیریم و بدون قضاوت به خودمون نگاه کنیم، تا نسبت به احساسات منفیمون آگاه بشیم. این سوالها مثل چراغهایی میمونند که راه خودآگاهی رو برامون روشن تر می کنن.
۱. الان دقیقا چه احساسی دارم؟
لحظهای مکث کن و به احساسی که داری توجه کن. تلاش کن یزای احساست اسم انتخاب کنی. احساسات منفی اسمهای مختلفی دارن، مثل گناه، تنهایی، افسردگی، عصبانیت یا خشم، ترس، ناراحتی، شرمساری، خشم فروخورده و … ممکنه احساسی که داری مخلوطی از چند حس مختلف و حتی متناقض باشه، هیچ ایرادی نداره. تلاش کن براش اسم انتخاب کنی، چون اولین قدم برای شناخت احساسات منفی، همین اسمگذاری سادهست. با رومود میتونی این حس رو ثبت کنی و بیشتر بشناسیش.
۲. چه چیزی باعث این احساس شد؟
وظیفهی اصلی احساسات مراقبت از ماست. اونها مثل زنگ خطر هستن، که میخوان توجه ما رو به یک اتفاق مهم جلب کنن. پس مهمه که ما بدونیم چه اتفاقی باعث که به وجود بیان؟ از خودت بپرس آخرین اتفاقی که روت اثر گذاشته چی بود؟ شاید یه بحث با دوستت، یه خبر بد، یا حتی یک روز خستهکننده. حتی اگر دقیق نمیدونی اشکالی نداره. نگران نباش. حدس هم کافیه تا احساسات منفی رو واضح تر بشناسی. رومود بهت کمک میکنه این ریشهها رو پیدا کنی.
۳. بدنم الان چی میگه؟
احساسات منفی فقط توی ذهنمون نیستن، ما احساسات رو در بدنمون هم تجربه میکنیم. گاهی قبل از اینکه ما متوجه احساسات منفیمون بشیم، بدنمون متوجهش میشه. مثلا قبل از اینکه بفهمیم اضطراب داریم ضربان قلبمون بالا میره. برای اینکه بتونی بشناسیشون، تمرین اسکن بدن رو امتحان کن.
تمرین اسکن بدن:
- در یک جای آروم بشین یا دراز بکش.
- چشمانت رو ببند و توجهت رو از سر به سمت پاهات حرکت بده.
- در هر بخش از بدنت توجه کن که چه چیزی رو احساس میکنی؟ انقباض، گرما، سرما، درد، گزگز یا سنگینی.
- قراره که بدون هیچ قضاوتی فقط مشاهده کنی. حالا اسم ببر که تو هر قسمت از بدنت چه احساسی دار؟ مثلا شانهام منقبضه.
- چندتا نفس عمیق بکش و تلاش کن با توجه و نفس عمیق کشیدن، اون قسمت رو آروم کنی.
این تکنیک کمک میکنه تا احساسات بدت رو از طریق بدنت بشناسی.
۴. آیا این احساس آشناست؟ قبلا کی این حس رو داشتم؟
بعضی احساسات منفی مثل مهمونهای قدیمیان که دوباره از راه میرسن. از خودت بپرس این احساس رو قبلا کجا تجربه کردم؟ در یک موقعیت دیگه؟ یا دررابطه با افراد دیگه؟ گاهی احساساتی که تجربه میکنیم فقط مال امروز نیستن. چون ذهن ما عادت داره که خاطرات و احساسات گذشته رو دوباره فعال کنه. ممکنه که شبیه احساس الانمون رو در گذشته یا کودکی تجربه کرده باشیم. اگر احساسی بارها در ما تکرار میشه میتونه نشونهی یک الگوی احساسی باشه که دلیلش در گذشتهی ماست. شناختن الگوهای احساسی میتونه به ما کمک کنه تا بتونیم بهتر اونها رو مدیریت کنیم . رومود بهت اجازه میده این الگوها رو با مرور ثبتهات ببینی.
۵. الان چه کاری میتونم انجام بدم که برام مفید باشه؟
شناختن احساسات منفی نصفی از مسیر خودآگاهیه، نصف دیگهی مسیر انجام کارهای کوچیکه. این کارها حال روحیت رو بهتر میکنند و باعث میشن مهربونتر با خودت رفتار کنی.
چندتا کار کوچک برای بهتر شدن حال روحیت:
نوشتن:
احساسات منفی رو روی کاغذ بیار، فشار روانی کم میشه.
تحرک بدنی:
تحرک بدنی هم برای سلامت جسم مهمه و هم برای سلامت روان. حتی ۱۰ دقیقه حرکات سبک هم میتونه هورمون استرس رو کم کنه و باعث ترشح هورمون شادی بشه. حرکاتی مثل پیاده روی، حرکات کششی و یوگا، حرکات هوازی سبک مثل رقصیدن، میتونه به آروم شدن ذهن و جسم ما کمک کنه.
گفتگو با یک دوست مورد اعتماد:
احساسات منفیت رو با یک فرد مورد اعتماد به اشتراک بگذار، ذهنت فرصت پیدا میکنه تا از زوایای مختلف به مشکل نگاه کنه.
رومود کمک یار این مکثها
رومود علاوه بر اینکه فضایی ایجاد کرده که در اون بتونی احساسات مختلفت رو ثبت کنی، تشویقت میکنه تا لحظهای مکث کنی و به درونت توجه کنی. با مرور سوالها و پاسخها، خودآگاهی احساسیات بالا میره و میتونی با شفقت بیشتری این حسها رو تجربه کنی.